Antieke fotografie staat weer volop in de belangstelling. De zwart-witfoto’s die met de wet-plate of collodion techniek worden gemaakt stralen een bijzondere sfeer uit.
De grote oude lenzen hebben een zeer kleine scherptediepte van ongeveer een centimeter. Daardoor zijn bij portretten vaak alleen de ogen scherp. De beelden zijn zacht maar ook contrastrijk. De fotogevoelige laag is nooit perfect homogeen aangebracht en dat zorgt voor nostalgische imperfecties, een van de grootste charmes van deze techniek.

Henk Peters kan zich helemaal verliezen in deze techniek die veel zorgvuldigheid en vakmanschap vraagt. De techniek is duur want er zijn prijzige zilverzouten benodigd, en vanwege de gebruikte chemicaliën is er een zekere deskundigheid nodig. Collodion is een oplossing van cellulosenitraat in ether en alcohol waaraan bromides en jodides zijn toegevoegd. Voor het ontwikkelen wordt een ijzersulfaat oplossing gebruikt en het fixerenkan met een gewone snelfixeer worden uitgevoerd. Collodion fotografie is dus geen werkje voor thuis in de keuken. Naast zijn studio heeft Henk een ruimte die voor het werk geschikt is, met de nodige veiligheidsmaterialen, afzuiging, vonkvrije koelkast en een opstelling om de lichtgevoelige platen te maken en te ontwikkelen.

Eigen werkwijze ontwikkelen
Henk Peters: ‘Ik ben vooral een man van de techniek. Bij het maken van een collodion foto komt het aan op nauwkeurigheid en goede planning. Een collodion is vooral gevoelig voor blauw licht, gewoon omgevingslicht of lamplicht bevat weinig blauw, daarom heb je meestal een lange belichtingstijd van ongeveer vijf seconden nodig. Ik heb een andere manier bedacht waarbij ik een paar studioflitsers gebruik voor de belichting en een klein laserwaterpasje voor het scherpstellen. Dat focusseren van de camera is een apart kunstje. Vooraf stel ik de camera met het laser waterpasje scherp op de plaat terwijl de lens van de camera open is. Zo heb ik altijd scherpe ogen op de foto en het rode streepje van de laser zie je niet meer terug omdat het collodion daarvoor niet gevoelig is.’

Tijd voor een demonstratie
‘A picture tells a thousand words’, is een gevleugelde uitdrukking uit de fotografie. Iets dergelijks gaat op voor de praktijk van collodionfotografie. Tijd dus voor een demonstratie.
De flitsers staan ingesteld zodat ze voldoende licht geven om de natte plaat te belichten. Verder is de studio in duisternis gehuld. Er staat een stoeltje voor het model, eerst wordt de lens scherp gesteld op de positie die het model gaat innemen. Dan wordt in de donkere kamer eerst de gevoelige plaat gemaakt. Voorzichtig wordt een siroopachtige oplossing van het gejodeerde collodion op een zwart geanodiseerde aluminiumplaat gegoten. Door te zwenken wordt de oplossing over de plaat verdeeld en het restant gaat terug in het flesje. Even krijgt de plaat de tijd om te drogen, dat duurt een tiental seconden, de ether verdampt snel. Gelukkig wordt de ruimte goed afgezogen. Het gewone licht gaat uit en de rode lamp gaat aan. Dan wordt de plaat met één vloeiende beweging in een oplossing van zilvernitraat gedompeld.
Hierbij worden lichtgevoelige zilverjodidekristallen in het collodion gevormd. Na drie minuten is de plaat klaar om in de camera te worden geplaatst. Het model neemt plaats, beweegt even op en neer en zodra de rode laserlijn over de wimpers gaat, worden de flitsers geactiveerd. Dat is even schrikken voor het model dat even niet weet wat voor of achter is. De plaat wordt uit de camera genomen om in de donkere kamer ontwikkeld te worden. Een oplossing van ijzersulfaat wordt over de belichte plaat gegoten en in ongeveer vijftien seconden verschijnt het beeld. De onbelichte witte zilverjodide kristallen worden daarna met een oplossing van natriumthiosulfaat verwijderd. Na dat fixeren wordt de plaat gespoeld. Een fraaie antieke collodionfoto is het resultaat.. Met de nodige kennis en ervaring kan een fotograaf ongeveer een foto maken per half uur. Wat wat een werk en wat een verschil met digitale camera’s die moeiteloos tien beelden per seconde maken. Maar ook wat een verschil in uitstraling, en dat maakt het de moeite waard.

Geen expositie dit jaar
Henk vertelt graag over zijn hobby, maar jammer genoeg heeft zijn fotoclub Lucifer dit jaar geen expositie in gemeenschapshuis d’n Boogerd in Vessem. De club hoopt begin volgend jaar weer normaal te kunnen exposeren. Met echte fotografen die graag over hun werk vertellen. En Henk is dan uiteraard van de partij.
Geïnteresseerd? Belangstellende kunnen met Henk Peters contact opnemen per email.

Donderdagmiddag 4 november heeft het bestuur van de Fotobond afdeling Oost een “Erelidmaatschap” uitgereikt aan Hans Zoete. Hans die slecht ziet, was erg onder de indruk van dit gebaar. Hij ontving Toon Bekkers samen met Jan Kok en Paul van Merendonk in zijn tehuis in Aarle-Rixtel. Toon reikte de bijbehorende speld uit en las de argumentatie van het bestuur voor deze onderscheiding voor. Hans heeft in diverse functies veel betekend voor de fotografie in Noord-Brabant. Initiatiefnemer van veel activiteiten als de “Martien Coppens prijs”, diverse mentoraten, jurylid en spin in het web van Brabantse fotoclubs.

 Onderstaand de motivatie voor de aanvraag bij het dagelijks bestuur van de Fotobond:

 Hans is al in lengte van jaren, tot vorig jaar, lid geweest van de Fotobond. Hans heeft sinds een half jaar een ernstige ziekte en om gezondheidsredenen is hij dan ook  gestopt. Hans Zoete is professioneel kunstenaar en heeft zich toegespitst op de fotografie. Hij heeft zich juist in de amateurwereld van de fotografie zich op een geweldige manier gemanifesteerd, binnen en buiten de Fotobond. Op landelijk niveau maakte hij vanaf het begin deel uit van de taakgroep opleiding en sprekers. Juist in die eerste (pakweg) 6 jaar is door de taakgroep, mede door Hans, heel veel ontwikkelwerk gedaan. Hij was een van de drijvende krachten achter de Martin Coppensprijs, een documentaire wedstrijd waarin de Fotobond leidend was. In de jaren na het lidmaatschap van de taakgroep heeft hij een belangrijke rol gespeeld in de opleiding van geschoolde juryleden voor landelijke wedstrijden binnen de fotobond en in de ontwikkeling van de cursus Jureren voor afdelingen en clubs. Hans was zelf ook een veelgevraagd jurylid. In die zin onderhield hij ook contacten met de Belgische evenknie van onze Fotobond. Hans Zoete was een veelgevraagde Bondsmentor.

De afgelopen 15 jaar dat we weer actief zijn in Oost Brabant is Hans voor ons een steun en toeverlaat geweest. Samen met Hans ontwikkelden we in de beginperiode aanstekelijke activiteiten.

De afdelingsmentoraten zijn daar een voorbeeld van.

Ook leidde Hans Portfolioavonden en mentoraten voor de afdeling. Ook op clubniveau was Hans een veel gevraagde inspirator om club-mentoraten, exposities en besprekingen te begeleiden. 28 maart 2018 hebben we Hans Zoete en Jan Kok gevraagd om als een eerbetoon nog één keer de wedstijd Foto-Regionaal samen voor ons te jureren en bespreken. Dat was voor beide heren en de vele aanwezigen een bijzondere avond geworden.

Komend voorjaar organiseert Gery ten Broek  een cursus Conceptuele Portret Fotografie.

Een verdieping in de portretfotografie. In deze intensieve cursus draait het om het verhaal achter het beeld. Zij laat je haar manier van werken zien en hoe haar beelden tot stand komen. De cursus bestaat uit vier sessies. Je werkt aan een eigen, persoonlijk concept. Samen met het model en Gery vertaal je je concept naar beeld. Aantal deelnemers max 4.

Voor meer informatie: klik https://www.tenbroek-fotografie.nl/workshop-conceptuele-fotografie/

Met hartelijke groet,
Gery ten Broek
www.tenbroek-fotografie.nl